Charter voor digitale rechten van de Stad Brussel
Wat houdt dit charter in?
In 2022-2023 heeft de Stad één van de vier proefprojecten van het Digital Rights Governance Framework ontwikkelt (binnen de Cities Coalition for Digital Rights) en voerde tegelijkertijd een analyse uit van de digitale kloof op haar grondgebied. Vervolgens lanceerde de Stad Brussel in oktober 2023 een charter voor mensenrechten op digitaal gebied, dat zowel de verbintenissen bevat die de Stad op dit vlak wil aangaan als een lijst van acties om haar verbintenissen na te komen. Bestaande initiatieven zijn erin opgenomen om aan te geven wat er al wordt gedaan op het niveau van de Stad en om bestaande oplossingen onder de aandacht te brengen die soms weinig bekend zijn. Het bevat ook nieuwe acties die moeten worden uitgevoerd om tegen 2030 concrete doelstellingen op dit gebied te bereiken.
Wat is het doel ervan?
De Stad wil een mensgerichte visie op technologie promoten, waarin digitale hulpmiddelen en innovatie kunnen bijdragen aan een meer solidaire, dynamische en inclusieve samenleving. De Stad wil digitale mensenrechten beschermen en bevorderen, en de digitale kloof verkleinen, die als volgt kan worden gedefinieerd: “De kloof tussen degenen die toegang hebben tot en gebruikmaken van informatie- en communicatietechnologieën (ICT), met inbegrip van internetconnectiviteit, apparaten met internetaansluiting en digitale vaardigheden, en degenen die hier geen toegang toe hebben of niet weten hoe ze deze moeten gebruiken.” (Bron: UN-Habitat.)
Waarom is dit belangrijk?
Er zijn verschillende factoren die tot digitale uitsluiting kunnen leiden. Iedereen kan hier op een bepaald moment in zijn leven mee geconfronteerd worden. Ongelijkheid op het gebied van digitale technologie maakt het moeilijker om toegang te krijgen tot rechten (premies, opleidingen, subsidies, klachten, …).
Wat staat erin en hoe helpt het mij als burger?
Hieronder volgen enkele verbintenissen en acties uit het charter. De volledige inhoud van het charter is HIER beschikbaar en een samenvatting via de volgende PDF

Hoofdstuk 1: Digitale inclusie, solidariteit, gelijkheid en rechtvaardigheid
- De Stad verbindt zich ertoe om de digitale kloof op haar grondgebied te meten, zodat ze haar acties beter kan afstemmen op de burgers.
- Elk jaar organiseert de Stad verschillende evenementen in verband met digitale rechten, waaronder gratis activiteiten tijdens de Digitale Week in oktober. Volg het nieuws van de Stad!
- De Stad wil er ook voor zorgen dat iedereen toegang heeft tot een internetverbinding door het aantal wifipunten op haar grondgebied uit te breiden. Er bestaat overigens een sociaal tarief voor vast internet.
- De Stad zet zich in om opleidingen en ondersteuning aan te bieden zodat inwoners basis- en gevorderde vaardigheden kunnen verwerven. In het bijzonder door onderwijs- en opleidingsinstellingen zoals openbare computerruimten of buurthuizen te ondersteunen, maar ook door leerlingen in de openbare scholen van de Stad van jongs af aan een passende opleiding te bieden.
- De Stad schiet ook mensen met een handicap te hulp. Zij kunnen het gratis nummer 0800 18 811 van de cel Gelijke Kansen van de Stad bellen om hulp te krijgen bij de toegang tot online diensten.
- Talrijke andere initiatieven richten zich op andere bevolkingsgroepen: ouderen, vrouwen, mensen in een kwetsbare positie, jongeren …
Hoofdstuk 2: Transparantie, verantwoordingsplicht en keuzevrijheid
- De Stad wil burgers een keuze geven in de manier waarop ze met het administratief centrum communiceren (online of offline) door middel van een omnichannel aanpak waarbij ze contact kunnen opnemen met de Stad via het online platform MyBXL, per telefoon, e-mail of via een fysiek loket in het administratief centrum.
- De Stad verbindt zich ertoe projecten te ontwikkelen om het verzamelen, delen en gebruiken van gegevens van de openbare sector te vergroten in overeenstemming met de gegevensstrategie van de Stad Brussel, onder meer door gegevens te delen via het Open Data-platform van de Stad.
- De Stad verbindt zich ertoe clausules, protocollen en registers met betrekking tot artificiële intelligentie te ontwikkelen om ervoor te zorgen dat de algoritmen die door de Stad worden ontwikkeld of aangeschaft gedurende hun hele levenscyclus onder toezicht staan (van aankoop tot implementatie en daarna update), dat ze veilig zijn en geen inbreuk maken op mensenrechten in overeenstemming met de UNESCO-aanbevelingen over de ethiek van artificiële intelligentie.


Hoofdstuk 3: Participatie in de digitale publieke ruimte
- De Stad zet zich in om een online én offline participatiecultuur te ontwikkelen in alle stadsdiensten.
- Zo gebruikt de Stad onder meer een cargofiets om de burgers te raadplegen maar ook het FaireBruxellesSamen participatieplatform.
Hoofdstuk 4: Privacy, gegevensbescherming, veiligheid en beveiliging
- De Stad zet zich in voor de opvoeding en bewustmaking van kinderen en jongeren in de openbare scholen van de Stad Brussel. Ze doet dit via opleidingen over veiligheid, gegevensbescherming en autonomie bij de toegang tot en het gebruik van digitale tools, en opleidingen over het veilige en verantwoorde gebruik van de computers die door de scholen ter beschikking worden gesteld.
- De Stad verbindt zich ertoe om alle inwoners toegang te bieden tot workshops (naast acties in de scholen) om te leren hoe ze veilig online kunnen surfen en om hen bewust te maken van de noodzaak om hun mensenrechten zowel online als offline te beschermen en weloverwogen keuzes te maken.

Hoofdstuk 5: Duurzaamheid
Met de ondertekening van het duurzame IT-handvest van het Belgisch Instituut voor Sustainable IT (ISIT) en in overeenstemming met het EU-beginsel van digitale rechten inzake duurzame ontwikkeling zorgt de Stad ervoor dat zoveel mogelijk van de digitale producten en diensten van de Stad zo worden ontworpen, geproduceerd, gebruikt, verwijderd en gerecycleerd dat hun negatieve impact op economisch, ecologisch en sociaal vlak tot een minimum wordt beperkt.
Dit omvat meer bepaald:
- de invoering van een duurzaam IT-inkoopbeleid,
- het refurbishen van verouderde apparatuur, …
Foto © AdobeStock